Ngành công nghiệp phụ trợ ô tô được coi là một trong những ngành công nghiệp phụ trợ quan trọng góp phần tạo nên những chếc ô tô hoạt động hiệu quả, nâng cao chất lượng và tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Từ lâu, công nghiệp ô tô đã là một trong những lĩnh vực trọng điểm, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế và công nghệ của nhiều quốc gia. Cùng AMC khám phá xem tiềm năng của ngành này trong thời đại ngày nay là gì ở bài viết dưới đây nhé!
1. Ngành công nghiệp phụ trợ ô tô là gì?
Ngành công nghiệp phụ trợ ô tô bao gồm các doanh nghiệp sản xuất linh kiện, phụ tùng, nguyên liệu và dịch vụ hỗ trợ phục vụ trực tiếp cho quá trình sản xuất, lắp ráp và bảo dưỡng ô tô. Ví dụ: động cơ, hộp số, hệ thống điện tử, ghế ngồi, lốp xe, kính chắn gió,…
Ngành công nghiệp phụ trợ là việc sản xuất những chi tiết và phụ tùng mà khi lắp ráp lại với nhau có thể tạo thành một chiếc xe hơi hoàn chỉnh. Do vậy, công nghiệp ô tô phát triển cũng là động lực tích cực kéo theo các ngành có liên quan cùng phát triển.
2. Những diễn biến của ngành công nghiệp phụ trợ ô tô
Hiện nay, thị trường phát triển của ngành công nghiệp ô tô ngày càng có tiềm năng phát triển và được mở rộng. Dưới đây là những xu hướng phát triển và tiềm năng của ngành:
2.1. Xu hướng hiện tại của ngành công nghiệp phụ trợ ô tô
-
Công nghệ và đổi mới: Sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), robot công nghiệp, và sản xuất thông minh (smart manufacturing) đang thay đổi cách các linh kiện ô tô được thiết kế và sản xuất.
-
Hướng tới bền vững: Nhiều doanh nghiệp chuyển sang sử dụng vật liệu tái chế, quy trình sản xuất tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải carbon.
-
Tác động của toàn cầu hóa: Sự kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu mở ra cơ hội hợp tác quốc tế nhưng cũng tạo áp lực cạnh tranh khốc liệt.
2.2. Thách thức đối với ngành công nghiệp phụ trợ ô tô
-
Gián đoạn chuỗi cung ứng: Đại dịch, biến động chính trị và chi phí logistics tăng cao gây ra nhiều khó khăn cho việc đảm bảo nguồn cung linh kiện.
-
Thiếu hụt lao động và kỹ năng: Ngành cần nhiều nhân lực có tay nghề cao trong khi nguồn cung nhân lực chưa đáp ứng kịp.
-
Rào cản pháp lý và tiêu chuẩn: Các yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, môi trường và chất lượng đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư nhiều hơn cho tuân thủ.
2.3. Cơ hội phát triển cho ngành công nghiệp phụ trợ ô tô
-
Hợp tác chiến lược: Liên kết chặt chẽ với các hãng sản xuất ô tô để đồng phát triển sản phẩm và tối ưu chuỗi cung ứng.
-
Đầu tư vào R&D: Nghiên cứu các giải pháp công nghệ mới như pin xe điện, vật liệu siêu nhẹ, và linh kiện thông minh.
-
Mở rộng sang thị trường mới nổi: Nhu cầu ô tô tăng mạnh ở Đông Nam Á, Nam Á và châu Phi mở ra cơ hội tăng trưởng lớn.
3. Chính phủ tạo đà cho ngành công nghiệp phụ trợ ô tô bứt phá
Chính phủ Việt Nam đã và đang tạo đà cho ngành công nghiệp phụ trợ ô tô phát triển thông qua một loạt chính sách và chương trình hỗ trợ, điển hình như:
- Hoàn thiện khung pháp lý và chiến lược phát triển:
-
Chiến lược phát triển ngành ô tô đến 2030, tầm nhìn 2050 đã xác định công nghiệp phụ trợ là ưu tiên then chốt.
-
Ban hành Nghị định 111/2015/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ, trong đó ngành linh kiện ô tô được xếp vào nhóm được ưu tiên đặc biệt.
-
Đưa ngành phụ trợ ô tô vào các chương trình công nghiệp trọng điểm của Bộ Công Thương, tạo cơ sở pháp lý cho việc ưu tiên hỗ trợ.
- Ưu đãi về thuế và tài chính:
-
Miễn, giảm thuế nhập khẩu đối với máy móc, thiết bị và nguyên liệu chưa sản xuất được trong nước phục vụ sản xuất linh kiện.
-
Ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho các dự án sản xuất linh kiện ô tô thuộc danh mục công nghiệp hỗ trợ ưu tiên.
-
Hỗ trợ tín dụng lãi suất thấp thông qua các gói vay ưu đãi từ Quỹ Phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa hoặc Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ.
- Hỗ trợ nâng cao năng lực sản xuất và công nghệ:
-
Triển khai Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ với các hoạt động: đào tạo nhân lực, tư vấn cải tiến quy trình sản xuất, hỗ trợ tiêu chuẩn hóa sản phẩm.
-
Kết nối doanh nghiệp phụ trợ trong nước với các hãng ô tô FDI thông qua hội chợ, diễn đàn kết nối cung – cầu, giúp doanh nghiệp nội địa tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
-
Tài trợ một phần chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D), đặc biệt cho các dự án liên quan tới xe điện, vật liệu nhẹ, và công nghệ sản xuất thông minh.
- Thu hút đầu tư và phát triển cụm công nghiệp:
-
Xây dựng các khu, cụm công nghiệp chuyên ngành ô tô tại Hải Phòng, Quảng Nam, Ninh Bình… với hạ tầng đồng bộ, gần các nhà máy lắp ráp lớn.
-
Khuyến khích các tập đoàn quốc tế mở nhà máy sản xuất linh kiện tại Việt Nam, đồng thời yêu cầu tỷ lệ nội địa hóa cao hơn để tạo thị trường cho doanh nghiệp trong nước.
-
Hỗ trợ thủ tục hành chính nhanh chóng cho các dự án FDI và dự án liên kết với doanh nghiệp phụ trợ nội địa.
Ngành công nghiệp phụ trợ ô tô đóng vai trò sống còn trong việc duy trì sự phát triển của ngành ô tô nói chung. Trong bối cảnh xu hướng công nghệ mới, nhu cầu bền vững và thị trường toàn cầu biến động, các doanh nghiệp phụ trợ cần linh hoạt thích ứng, đổi mới và mở rộng hợp tác. Tương lai của ngành hứa hẹn sẽ gắn liền với những bước tiến mạnh mẽ về công nghệ và thị trường, đưa ngành ô tô Việt Nam tiến gần hơn tới chuẩn mực quốc tế.